Γιατί αυτοκτόνησε ο Σλόμπονταν Πράλιακ

Κανείς δεν θα πίστευε πως αυτή την φιγούρα του παππού με τα άσπρα γένια και τα λευκά μαλλιά ακολουθούσε ένα βαρύτατο κατηγορητήριο που άρχιζε από μαζικούς διωγμούς και καταστροφές χωριών και κωμοπόλεων για να φθάσει στον βιασμό, τις μαζικές εκτελέσεις αμάχων, την ιδιοποίηση ξένων περιουσιών στην εμπόλεμη ζώνη, μαζικές εκτοπίσεις πληθυσμών αλλά και την καταστροφή μιας από τις σπουδαιότερες κατασκευές στην Ευρώπη, τη γέφυρα του Μόσταρ.

Ο στρατηγός Σλόμπονταν Πράλιακ δεν ήταν ποτέ στρατιωτικός στη ζωή του. Ξεκίνησε από ηλεκτρολόγος μηχανικός για να περάσει στο σινεμά και να γυρίζει ταινίες. Αυτά πριν τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία. Στην αρχή του πολέμου στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη αυτός ο Καθολικός Κροάτης ενεργοποιήθηκε και έστησε μια μονάδα από καλλιτέχνες, συγγραφείς και επιστήμονες που αλώνιζαν στην εμπόλεμη ζώνη. Από τη δράση αυτή της μονάδας κατά των μουσουλμάνων Βόσνιων έγινε γνωστός και αναρριχήθηκε γρήγορα στην ιεραρχία του κροατικού στρατού της Ερζεγοβίνης για να φτάσει στο αξίωμα του στρατηγού.



Είναι αυτός που εντελώς αδικαιολόγητα έδωσε τη διαταγή να γκρεμιστεί η γέφυρα πάνω από τον ποταμό Νερέτβα, αυτό το αριστούργημα οθωμανικής αρχιτεκτονικής του 16ου αιώνα.




Προηγουμένως είχε εισβάλει σε χωριά κατακαίγοντας τα πάντα, είχε διατάξει τη μεταφορά μουσουλμανικών πληθυσμών σε άλλες περιοχές, είχε δώσει τη διαταγή για μαζικές εκτελέσεις μουσουλμάνων, είχε βιάσει ο ίδιος γυναίκες αιχμαλώτους, είχε αρπάξει περιουσίες ανθρώπων που ξεσπιτώθηκαν ή σκοτώθηκαν στον πόλεμο. Αυτά δεν τα λέει η δημοσιογραφία ούτε κάποιος προπαγανδιστής της αντίπαλης πλευράς. Τα λέει επίσημα και ξεκάθαρα το κατηγορητήριο που του απαγγέλθηκε στο δικαστήριο της Χάγης για εγκλήματα πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Ο ηλεκτρολόγος –μηχανικός και ο σκηνοθέτης κατέληξε να είναι ένας σύγχρονος απόγονος των φασιστών Ούστασι, των συμμάχων του Χίτλερ στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο στην περιοχή της Κροατίας.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου έλαβε αξιώματα στον στρατό και στην πολιτοφυλακή που του επέτρεπαν να ελέγχει τα πάντα αλλά και να γνωρίζει τα πάντα. Ήταν πίσω από όλες τις θηριωδίες που ομάδες Κροατών φασιστών στην Βοσνία – Ερζεγοβίνη διέπρατταν χωρίς όρια.

Λίγες δεκάδες χιλιόμετρα μακρύτερα κάποιοι άλλοι σερβοβόσνιοι πολέμαρχοι έκαναν ακριβώς τα ίδια. Άλλωστε αυτό ήταν το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του πολέμου στη γη της Βοσνίας. Θηριωδία, βαρβαρότητα, απανθρωπιά και θάνατος. Μετά τον πόλεμο έγινε μπίζνεσμαν και έστησε εταιρείες μέχρι τη στιγμή που διεθνείς εισαγγελείς τον συμπεριέλαβαν στις λίστες του θανάτου που είχαν στα χέρια τους. Δυστυχώς για τον Σλόμπονταν Πράλιακ δεν πέθαναν όλοι οι μάρτυρες που κατέγραφαν τις θηριωδίες του. Αναγκαστικά παραδόθηκε στο δικαστήριο της Χάγης και καταδικάστηκε σε 20 χρόνια κάθειρξης.

Την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου εκδικαζόταν η έφεσή του στο δικαστήριο της Χάγης. Αντιλαμβανόμενος την αναπόφευκτη ετυμηγορία του δικαστηρίου, φώναξε «δεν είμαι εγκληματίας», ήπιε δηλητήριο από ένα μπουκαλάκι και λίγο αργότερα εξέπνευσε στο νοσοκομείο.

Πριν λίγες ημέρες στο ίδιο δικαστήριο της ίδιας πόλης καταδικάστηκε σε ισόβια μια άλλη έκφραση της βαρβαρότητας και της ανθρώπινης θηριωδίας στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, ο στρατηγός Ράτκο Μπλάντιτς , επικεφαλής των σερβικών δυνάμεων της Βοσνίας αλλά και στρατηγός του Γιουγκοσλαβικού στρατού.

Κάπως έτσι ολοκληρώνεται ο κύκλος του δικαστηρίου της Χάγης για εγκλήματα πολέμου αφού όπως ανακοινώθηκε την Τρίτη 28 Νοεμβρίου το δικαστήριο αυτό διακόπτει την λειτουργία του. Στην ίδια αίθουσα δικαζόταν πριν από πολύ καιρό και ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς ο οποίος πέθανε στο κελί του. Σε αυτή την αίθουσα δικάστηκαν και πολλοί άλλοι, Κροάτες, Σέρβοι και Μουσουλμάνοι για όλα αυτά τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στα άγρια χρόνια του πολέμου. Θα νόμιζε κανείς πως κάπως έτσι επήλθε η κάθαρση. Μέγα λάθος. Είναι πολλοί αυτοί στη Σερβία, στο Κόσσοβο, στη Βοσνία, στην Ερζεγοβίνη και στην Κροατία που εξακολουθούν να πιστεύουν πως θα υπάρξει και άλλος γύρος, όπως οι παλαιότεροι περίμεναν πως παρά τη βαρβαρότητα που επικρατούσε κατά τη διάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία ότι κάποια στιγμή θα υπήρχε και νέα σύγκρουση. Το πίστευαν και το έκαναν.