Η οικονομία στρέφει το βλέμμα της στο αποτέλεσμα της κάλπης των Ευρωεκλογών. Με τις χθεσινές του δηλώσεις, ο πρωθυπουργός επέλεξε να δώσει ανοικτά χαρακτήρα ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση στην αυριανή κάλπη, αφήνοντας ανοικτό ακόμη και το ενδεχόμενο να προκηρυχθούν πρόωρα εθνικές εκλογές σε περίπτωση ήττας του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές.
Οι αγορές φάνηκε να εκλαμβάνουν ως θετική εξέλιξη την προοπτική ταχείας επίλυσης της πολιτικής εκκρεμότητας στην Ελλάδα κάτι που αποτυπώθηκε στην καμπύλη του 10ετούς ομολόγου. Η απόδοσή του, υποχώρησε από το 3,43% στο 3,35% με το που έγινε η σχετική δήλωση του Αλέξη Τσίπρα στην ΕΡΤ κάτι που σημαίνει ότι πλέον το 10ετές ομόλογο έχει επιστρέψει στο επίπεδο που βρισκόταν πριν την ανακοίνωση των ευνοϊκών μέτρων από τον πρωθυπουργό.
Στην τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε στη δημόσια τηλεόραση ο Αλέξης Τσίπρας ουσιαστικά άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά:
«Την Κυριακή δεν ψηφίζουμε για κυβέρνηση, αλλά είναι φανερό ότι δεν είναι μια χαλαρή ψήφος. Έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, με την αντιπολίτευση να ζητάει επιμόνως την καταδίκη της πολιτικής της κυβέρνησης, είναι φανερό ότι την Κυριακή ο κόσμος θα ψηφίσει για το πολιτικό σχέδιο για το πως θα κυβερνηθεί η χώρα τα επόμενα χρόνια. Εγώ δεν μπορώ να βγω και να πω στον ελληνικό λαό ότι δεν τρέχει και τίποτα, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα. Αν πάρω την εμπιστοσύνη του λαού, είναι βέβαιο ότι θα μπορέσω να εφαρμόσω αυτά τα θετικά μέτρα, ό,τι και να γίνει στις εθνικές εκλογές. Αν αποδοκιμαστούν, όλα είναι ανοικτά» υποστήριξε ο πρωθυπουργός συμπληρώνοντας ότι την Κυριακή κρίνεται ένας ολόκληρος πολιτικός σχεδιασμός.
«Αν το πολιτικό μας σχέδιο έχει την έγκριση του ελληνικού λαού, αυτό σημαίνει δύναμη την επόμενη ημέρα, κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Η νομιμοποίηση της λαϊκής ετυμηγορίας θα μας δώσει περιθώρια και δύναμη να μονιμοποιήσουμε και να εμβαθύνουμε τα μέτρα στήριξης και να αποτρέψω την αρνητική εξέλιξη με την εκλογή Βέμπερ στην ηγεσία της Κομισιόν. Με οποιοδήποτε ποσοστό ήττας του ΣΥΡΙΖΑ ή στήριξης της ΝΔ που θέλει να ακυρώσει τα μέτρα, μπαίνουμε σε μια περιπέτεια».
Μετά και τη συγκεκριμένη δήλωση οι αγορές στρέφουν ακόμη περισσότερο το βλέμμα τους στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών προσπαθώντας να «προβλέψουν» την επόμενη ημέρα:
1. Σε περίπτωση επικράτησης της Νέας Δημοκρατίας, το αποτέλεσμα της κάλπης θα ερμηνευτεί ως «αποδοκιμασία» της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης –αυτή τη διάσταση δίνει άλλωστε ο ίδιος ο πρωθυπουργός- οπότε είναι πολύ πιθανό να υπάρξει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες αυτή τη φορά για τις εθνικές εκλογές. Σε αυτή την περίπτωση, το πιθανότερο είναι ότι θα περιέλθουν σε Δεύτερα μοίρα και οι διαπραγματεύσεις για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση αλλά και η συζήτηση στο Eurogroupτης 13ης Ιουνίου για την «κοστολόγηση» των μέτρων που πέρασαν πρόσφατα από την ελληνική Βουλή.
Το λογικό επακόλουθο σε περίπτωση πρόωρης προσφυγής στην κάλπη (με πιθανότερη ημερομηνία την 30η Ιουνίου ή την 23η Ιουνίου) θα είναι και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να αναβάλουν τις όποιες διαπραγματεύσεις μέχρι να σχηματιστεί η καινούργια κυβέρνηση και να γίνουν οι προγραμματικές δηλώσεις. Πρόωρη προσφυγή στις κάλπες μπορεί να υπάρξει και σε περίπτωση επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ καθώς είναι πιθανό να θελήσει η κυβέρνηση να εκμεταλλευτεί το κλίμα για να διασφαλίσει και την ανανέωση της ψήφου εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
2. Το δεύτερο ενδεχόμενο είναι η κυβέρνηση να θελήσει να εξαντλήσει την 4ετία ερμηνεύοντας το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής ως «ψήφο εμπιστοσύνης» στα θετικά μέτρα και στην οικονομική της πολιτική. Αυτομάτως, το ενδιαφέρον θα μετατοπιστεί στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς. Οι εξελίξεις θα είναι ταχύτατες. Στις 3 Ιουνίου θα συνεδριάσει το Euroworking Group για να προετοιμάσει το κρίσιμο –και για την Ελλάδα- Eurogroup της 13ηςΙουνίου. Μια ημέρα αργότερα, στις 4 Ιουνίου, θα δημοσιευτεί η πορεία του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς ενώ στις 5 Ιουνίου θα δημοσιευτεί η έκθεση των θεσμών για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση.
Το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στο αν προκύπτει ή όχι δημοσιονομικό κενό κατά την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού. Η οποιαδήποτε «τρύπα» διαγνωστεί από τους θεσμούς θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στο ελληνικό στρατόπεδο το οποίο θα πρέπει να δώσει απαντήσεις όχι μόνο για τον προϋπολογισμό της φετινής χρονιάς αλλά ακόμη και γι’ αυτόν της επόμενης. Το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς θα αποτυπωθεί και στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής στρατηγικής το οποίο θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον Ιούνιο και φυσικά να αποτυπώνει τις δημοσιονομικές συνέπειες και από τα μέτρα που ψήφισε πρόσφατα η Βουλή (σ.σ την 13ησύνταξη και την μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ). Όσον αφορά στα μέτρα του 2020, η συζήτηση αναμένεται να γίνει αργότερα στο πλαίσιο κατάρτισης του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2020 το οποίο θα πρέπει να κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα πρέπει να αποτυπώνει και την εξαγγελία του πρωθυπουργού για μεταφορά πόρων 2 δις. ευρώ στον «ειδικό λογαριασμό» ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2020. Το ζητούμενο είναι αν οι δανειστές θα δεχτούν αυτή τη λύση η οποία ισοδυναμεί με αλλαγή χρήσης του «μαξιλαριού» για το χρέος.
Ο Τσακαλώτος και τα έξι διλήμματα
Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, επέλεξε δύο ημέρες πριν από τις εκλογές να θέσει έξι διλήμματα στους ψηφοφόρους. Με δήλωση που έκανε στοNews247 έθεσε τα ακόλουθα ερωτήματα. Ποιοι θα πρέπει να εφαρμόσουν μια κοινωνικά ευαίσθητη πολιτική; Ποιοι θα πρέπει να υποστηρίξουν το κοινωνικό κράτος; Ποιοι θα πρέπει να παλέψουν για την ισότητα και τα δικαιώματα; Ποιοι θα πρέπει να προωθήσουν τη δίκαιη ανάπτυξη; Ποιοι θα πρέπει να παλέψουν για το μέλλον της Ευρώπης και ποιοι να προωθήσουν ένα κοινωνικά υπεύθυνο επιχειρηματικό μοντέλο;
Από τα ερωτήματα είναι σαφές ότι και ο υπουργός Οικονομικών δίνει πολύ μεγάλο βάρος στην ψήφο της Κυριακής επιχειρώντας να αναδείξει σε κυρίαρχο θέμα την οικονομία αλλά και την διανομή του προϊόντος της ανάπτυξης που προβλέπεται ότι θα υπάρξει τα επόμενα χρόνια.
Οι αγορές φάνηκε να εκλαμβάνουν ως θετική εξέλιξη την προοπτική ταχείας επίλυσης της πολιτικής εκκρεμότητας στην Ελλάδα κάτι που αποτυπώθηκε στην καμπύλη του 10ετούς ομολόγου. Η απόδοσή του, υποχώρησε από το 3,43% στο 3,35% με το που έγινε η σχετική δήλωση του Αλέξη Τσίπρα στην ΕΡΤ κάτι που σημαίνει ότι πλέον το 10ετές ομόλογο έχει επιστρέψει στο επίπεδο που βρισκόταν πριν την ανακοίνωση των ευνοϊκών μέτρων από τον πρωθυπουργό.
Στην τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε στη δημόσια τηλεόραση ο Αλέξης Τσίπρας ουσιαστικά άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά:
«Την Κυριακή δεν ψηφίζουμε για κυβέρνηση, αλλά είναι φανερό ότι δεν είναι μια χαλαρή ψήφος. Έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, με την αντιπολίτευση να ζητάει επιμόνως την καταδίκη της πολιτικής της κυβέρνησης, είναι φανερό ότι την Κυριακή ο κόσμος θα ψηφίσει για το πολιτικό σχέδιο για το πως θα κυβερνηθεί η χώρα τα επόμενα χρόνια. Εγώ δεν μπορώ να βγω και να πω στον ελληνικό λαό ότι δεν τρέχει και τίποτα, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα. Αν πάρω την εμπιστοσύνη του λαού, είναι βέβαιο ότι θα μπορέσω να εφαρμόσω αυτά τα θετικά μέτρα, ό,τι και να γίνει στις εθνικές εκλογές. Αν αποδοκιμαστούν, όλα είναι ανοικτά» υποστήριξε ο πρωθυπουργός συμπληρώνοντας ότι την Κυριακή κρίνεται ένας ολόκληρος πολιτικός σχεδιασμός.
«Αν το πολιτικό μας σχέδιο έχει την έγκριση του ελληνικού λαού, αυτό σημαίνει δύναμη την επόμενη ημέρα, κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Η νομιμοποίηση της λαϊκής ετυμηγορίας θα μας δώσει περιθώρια και δύναμη να μονιμοποιήσουμε και να εμβαθύνουμε τα μέτρα στήριξης και να αποτρέψω την αρνητική εξέλιξη με την εκλογή Βέμπερ στην ηγεσία της Κομισιόν. Με οποιοδήποτε ποσοστό ήττας του ΣΥΡΙΖΑ ή στήριξης της ΝΔ που θέλει να ακυρώσει τα μέτρα, μπαίνουμε σε μια περιπέτεια».
Μετά και τη συγκεκριμένη δήλωση οι αγορές στρέφουν ακόμη περισσότερο το βλέμμα τους στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών προσπαθώντας να «προβλέψουν» την επόμενη ημέρα:
1. Σε περίπτωση επικράτησης της Νέας Δημοκρατίας, το αποτέλεσμα της κάλπης θα ερμηνευτεί ως «αποδοκιμασία» της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης –αυτή τη διάσταση δίνει άλλωστε ο ίδιος ο πρωθυπουργός- οπότε είναι πολύ πιθανό να υπάρξει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες αυτή τη φορά για τις εθνικές εκλογές. Σε αυτή την περίπτωση, το πιθανότερο είναι ότι θα περιέλθουν σε Δεύτερα μοίρα και οι διαπραγματεύσεις για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση αλλά και η συζήτηση στο Eurogroupτης 13ης Ιουνίου για την «κοστολόγηση» των μέτρων που πέρασαν πρόσφατα από την ελληνική Βουλή.
Το λογικό επακόλουθο σε περίπτωση πρόωρης προσφυγής στην κάλπη (με πιθανότερη ημερομηνία την 30η Ιουνίου ή την 23η Ιουνίου) θα είναι και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να αναβάλουν τις όποιες διαπραγματεύσεις μέχρι να σχηματιστεί η καινούργια κυβέρνηση και να γίνουν οι προγραμματικές δηλώσεις. Πρόωρη προσφυγή στις κάλπες μπορεί να υπάρξει και σε περίπτωση επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ καθώς είναι πιθανό να θελήσει η κυβέρνηση να εκμεταλλευτεί το κλίμα για να διασφαλίσει και την ανανέωση της ψήφου εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
2. Το δεύτερο ενδεχόμενο είναι η κυβέρνηση να θελήσει να εξαντλήσει την 4ετία ερμηνεύοντας το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής ως «ψήφο εμπιστοσύνης» στα θετικά μέτρα και στην οικονομική της πολιτική. Αυτομάτως, το ενδιαφέρον θα μετατοπιστεί στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς. Οι εξελίξεις θα είναι ταχύτατες. Στις 3 Ιουνίου θα συνεδριάσει το Euroworking Group για να προετοιμάσει το κρίσιμο –και για την Ελλάδα- Eurogroup της 13ηςΙουνίου. Μια ημέρα αργότερα, στις 4 Ιουνίου, θα δημοσιευτεί η πορεία του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς ενώ στις 5 Ιουνίου θα δημοσιευτεί η έκθεση των θεσμών για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση.
Το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στο αν προκύπτει ή όχι δημοσιονομικό κενό κατά την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού. Η οποιαδήποτε «τρύπα» διαγνωστεί από τους θεσμούς θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στο ελληνικό στρατόπεδο το οποίο θα πρέπει να δώσει απαντήσεις όχι μόνο για τον προϋπολογισμό της φετινής χρονιάς αλλά ακόμη και γι’ αυτόν της επόμενης. Το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς θα αποτυπωθεί και στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής στρατηγικής το οποίο θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον Ιούνιο και φυσικά να αποτυπώνει τις δημοσιονομικές συνέπειες και από τα μέτρα που ψήφισε πρόσφατα η Βουλή (σ.σ την 13ησύνταξη και την μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ). Όσον αφορά στα μέτρα του 2020, η συζήτηση αναμένεται να γίνει αργότερα στο πλαίσιο κατάρτισης του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2020 το οποίο θα πρέπει να κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα πρέπει να αποτυπώνει και την εξαγγελία του πρωθυπουργού για μεταφορά πόρων 2 δις. ευρώ στον «ειδικό λογαριασμό» ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2020. Το ζητούμενο είναι αν οι δανειστές θα δεχτούν αυτή τη λύση η οποία ισοδυναμεί με αλλαγή χρήσης του «μαξιλαριού» για το χρέος.
Ο Τσακαλώτος και τα έξι διλήμματα
Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, επέλεξε δύο ημέρες πριν από τις εκλογές να θέσει έξι διλήμματα στους ψηφοφόρους. Με δήλωση που έκανε στοNews247 έθεσε τα ακόλουθα ερωτήματα. Ποιοι θα πρέπει να εφαρμόσουν μια κοινωνικά ευαίσθητη πολιτική; Ποιοι θα πρέπει να υποστηρίξουν το κοινωνικό κράτος; Ποιοι θα πρέπει να παλέψουν για την ισότητα και τα δικαιώματα; Ποιοι θα πρέπει να προωθήσουν τη δίκαιη ανάπτυξη; Ποιοι θα πρέπει να παλέψουν για το μέλλον της Ευρώπης και ποιοι να προωθήσουν ένα κοινωνικά υπεύθυνο επιχειρηματικό μοντέλο;
Από τα ερωτήματα είναι σαφές ότι και ο υπουργός Οικονομικών δίνει πολύ μεγάλο βάρος στην ψήφο της Κυριακής επιχειρώντας να αναδείξει σε κυρίαρχο θέμα την οικονομία αλλά και την διανομή του προϊόντος της ανάπτυξης που προβλέπεται ότι θα υπάρξει τα επόμενα χρόνια.