«Τυχεροί» είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που πρέπει να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για αλλαγές των στοιχείων της ακίνητης περιουσίας τους και οι οποίοι έχουν «εκκρεμότητες» με το Κτηματολόγιο.
Συγκεκριμένα, με βάση σχετική εγκύκλιο (υπ’ αριθμ. Ε.2082/16.5.2019) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, δεν επιβάλλονται τα πρόστιμα των διαδικαστικών παραβάσεων (100 ευρώ) στις εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9, οι οποίες υποβάλλονται από τις 25 Απριλίου 2019 και αφορούν τα έτη 2014 και επόμενα, μέχρι την ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Η ολοκλήρωση της ανάρτησης, βέβαια, προκύπτει από διαπιστωτική πράξη του Δ.Σ. του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο», η οποία κοινοποιείται προς τον υπουργό Οικονομικών.
Υπενθυμίζεται ότι αρχική δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) θεωρείται η δήλωση η οποία υποβάλλεται για πρώτη φορά και εισάγει ακίνητα ή δικαιώματα επί αυτών από τον υπόχρεο φορολογούμενο. Κάθε επόμενη δήλωση, η οποία προσθέτει, αφαιρεί ή μεταβάλλει ακίνητα ή δικαιώματα επί αυτών, θεωρείται τροποποιητική δήλωση Ε9.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μη υποβολής, εκπρόθεσμης υποβολής ή υποβολής ανακριβούς δήλωσης Ε9 για περισσότερα του ενός έτους, επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο, εφόσον στις δηλώσεις αυτές επαναλαμβάνονται οι ίδιες μεταβολές.
Επισημαίνεται ότι το πρόστιμο ορίζεται σε 100 ευρώ για κάθε δήλωση (άρθρο 54, παρ. 2, του ν. 4174/2013) και επιβάλλεται με την πράξη προσδιορισμού φόρου, η οποία εκδίδεται βάσει της δήλωσης Ε9, ενώ δεν επιβάλλεται πρόστιμο στις δηλώσεις ΕΝΦΙΑ - πράξεις προσδιορισμού φόρου, οι οποίες συντίθενται μηχανογραφικά από τη φορολογική διοίκηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 ετών 2010 και επόμενων, που υποβλήθηκαν από την 31η Δεκεμβρίου 2014 μέχρι και την 24η Απριλίου 2019 (ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου), δεν επιβάλλονται το πρόστιμο των 100 ευρώ, ή το αυτοτελές πρόστιμο του άρθρου 4 του ν. 2523/1997, που κυμαίνεται από 117 έως και 1.170 ευρώ κατά περίπτωση. Ωστόσο, πρόστιμα που έχουν βεβαιωθεί μέχρι και την 24η Απριλίου 2019 δεν διαγράφονται, ενώ πρόστιμα που έχουν καταβληθεί μέχρι την ίδια ημερομηνία δεν επιστρέφονται.
Τι ισχύει για τις μεταβολές ακίνητης περιουσίας
Σχετικά με την υποβολή των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9), με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, από την 1η Ιανουαρίου 2019 και εφεξής, όσοι έχουν μεταβολές στην ακίνητη περιουσία τους (σύσταση, απόκτηση κ.λπ.) υποχρεούνται να τις δηλώνουν υποβάλλοντας τη δήλωση Ε9 μέχρι την 31η Μαΐου του επόμενου έτους από την ημέρα της μεταβολής.
Για παράδειγμα:
* Φορολογούμενος αποκτά ακίνητο από αγορά στις 2 Ιανουαρίου 2019. Το δικαίωμα επί του ακινήτου θα πρέπει να δηλωθεί εμπρόθεσμα στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2020 μέχρι την 31η Μαΐου 2020.
* Φορολογούμενος αποκτά δύο ακίνητα, Α και Β, από αγορά τη 15η Απριλίου 2019 και πωλεί το Α ακίνητο στις 11 Ιουνίου 2019. Στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2020, η οποία θα πρέπει να υποβληθεί εμπρόθεσμα μέχρι την 31η Μαΐου 2020, ο φορολογούμενος υποχρεούται να δηλώσει μόνο το δικαίωμα επί του Β ακινήτου.
* Έστω ότι πεθαίνει ο Α την 20ή Ιανουαρίου 2019 και αφήνει κληρονόμο εξ αδιαθέτου το μοναδικό του τέκνο. Η δήλωση Ε9 2020 για την απόκτηση του ακινήτου από το τέκνο υποβάλλεται εμπρόθεσμα έως την 31η Μαΐου 2020. Αν στην ίδια περίπτωση δημοσιευθεί διαθήκη εντός του έτους 2019, που καθιστά μοναδικό κληρονόμο τον εγγονό του θανόντος, τότε δεν υποβάλλεται δήλωση από τον εξ αδιαθέτου κληρονόμο, αλλά απευθείας από τον εκ διαθήκης μέχρι την 31η Μαΐου 2020. Επισημαίνεται ότι η υποβολή δήλωσης από τον κληρονόμο συνιστά και σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς.
Συγκεκριμένα, με βάση σχετική εγκύκλιο (υπ’ αριθμ. Ε.2082/16.5.2019) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, δεν επιβάλλονται τα πρόστιμα των διαδικαστικών παραβάσεων (100 ευρώ) στις εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9, οι οποίες υποβάλλονται από τις 25 Απριλίου 2019 και αφορούν τα έτη 2014 και επόμενα, μέχρι την ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Η ολοκλήρωση της ανάρτησης, βέβαια, προκύπτει από διαπιστωτική πράξη του Δ.Σ. του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο», η οποία κοινοποιείται προς τον υπουργό Οικονομικών.
Υπενθυμίζεται ότι αρχική δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) θεωρείται η δήλωση η οποία υποβάλλεται για πρώτη φορά και εισάγει ακίνητα ή δικαιώματα επί αυτών από τον υπόχρεο φορολογούμενο. Κάθε επόμενη δήλωση, η οποία προσθέτει, αφαιρεί ή μεταβάλλει ακίνητα ή δικαιώματα επί αυτών, θεωρείται τροποποιητική δήλωση Ε9.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μη υποβολής, εκπρόθεσμης υποβολής ή υποβολής ανακριβούς δήλωσης Ε9 για περισσότερα του ενός έτους, επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο, εφόσον στις δηλώσεις αυτές επαναλαμβάνονται οι ίδιες μεταβολές.
Επισημαίνεται ότι το πρόστιμο ορίζεται σε 100 ευρώ για κάθε δήλωση (άρθρο 54, παρ. 2, του ν. 4174/2013) και επιβάλλεται με την πράξη προσδιορισμού φόρου, η οποία εκδίδεται βάσει της δήλωσης Ε9, ενώ δεν επιβάλλεται πρόστιμο στις δηλώσεις ΕΝΦΙΑ - πράξεις προσδιορισμού φόρου, οι οποίες συντίθενται μηχανογραφικά από τη φορολογική διοίκηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 ετών 2010 και επόμενων, που υποβλήθηκαν από την 31η Δεκεμβρίου 2014 μέχρι και την 24η Απριλίου 2019 (ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου), δεν επιβάλλονται το πρόστιμο των 100 ευρώ, ή το αυτοτελές πρόστιμο του άρθρου 4 του ν. 2523/1997, που κυμαίνεται από 117 έως και 1.170 ευρώ κατά περίπτωση. Ωστόσο, πρόστιμα που έχουν βεβαιωθεί μέχρι και την 24η Απριλίου 2019 δεν διαγράφονται, ενώ πρόστιμα που έχουν καταβληθεί μέχρι την ίδια ημερομηνία δεν επιστρέφονται.
Τι ισχύει για τις μεταβολές ακίνητης περιουσίας
Σχετικά με την υποβολή των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9), με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, από την 1η Ιανουαρίου 2019 και εφεξής, όσοι έχουν μεταβολές στην ακίνητη περιουσία τους (σύσταση, απόκτηση κ.λπ.) υποχρεούνται να τις δηλώνουν υποβάλλοντας τη δήλωση Ε9 μέχρι την 31η Μαΐου του επόμενου έτους από την ημέρα της μεταβολής.
Για παράδειγμα:
* Φορολογούμενος αποκτά ακίνητο από αγορά στις 2 Ιανουαρίου 2019. Το δικαίωμα επί του ακινήτου θα πρέπει να δηλωθεί εμπρόθεσμα στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2020 μέχρι την 31η Μαΐου 2020.
* Φορολογούμενος αποκτά δύο ακίνητα, Α και Β, από αγορά τη 15η Απριλίου 2019 και πωλεί το Α ακίνητο στις 11 Ιουνίου 2019. Στη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2020, η οποία θα πρέπει να υποβληθεί εμπρόθεσμα μέχρι την 31η Μαΐου 2020, ο φορολογούμενος υποχρεούται να δηλώσει μόνο το δικαίωμα επί του Β ακινήτου.
* Έστω ότι πεθαίνει ο Α την 20ή Ιανουαρίου 2019 και αφήνει κληρονόμο εξ αδιαθέτου το μοναδικό του τέκνο. Η δήλωση Ε9 2020 για την απόκτηση του ακινήτου από το τέκνο υποβάλλεται εμπρόθεσμα έως την 31η Μαΐου 2020. Αν στην ίδια περίπτωση δημοσιευθεί διαθήκη εντός του έτους 2019, που καθιστά μοναδικό κληρονόμο τον εγγονό του θανόντος, τότε δεν υποβάλλεται δήλωση από τον εξ αδιαθέτου κληρονόμο, αλλά απευθείας από τον εκ διαθήκης μέχρι την 31η Μαΐου 2020. Επισημαίνεται ότι η υποβολή δήλωσης από τον κληρονόμο συνιστά και σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς.