Μπορούν τα… νιάτα να συνυπάρξουν στο ίδιο εργασιακό περιβάλλον με τα παλαιότερα στελέχη, σε μια εποχή που η τεχνολογία έχει δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα και ένα ολόκληρο κοινωνικό-οικονομικό σύστημα δονείται από συνεχόμενες αλλαγές;
Μήπως βιώνουμε όλο και πιο έντονα μια πάλη των γενεών, όπως συχνά αναφέρουν μελετητές της αγοράς εργασίας;
Το χάσμα γενεών στην εργασία, ασφαλώς, δεν είναι καινούργια υπόθεση. Για πρώτη φορά όμως,
τέσσερις γενιές με εντελώς διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και αξίες, δραστηριοποιούνται ταυτόχρονα στον ίδιο εργασιακό χώρο και καλούνται να συνεργαστούν αποτελεσματικά.
Πρόκειται για τη γενιά των «Βaby Βoomers» (οι γεννηθέντες μεταξύ 1946-1964), τη «Generation X» (οι γεννηθέντες μεταξύ 1965-1982) τη γενιά «Υ» (οι γεννημένοι από το 1982 και μετά) και τους πρώτους εκπροσώπους της γενιάς «Z» που βρίσκονται ήδη στις παραγωγικές ομάδες και η «απόσταση» ανάμεσά τους όλο και μεγαλώνει. Στην αγορά, αυτό είναι φανερό με πολλαπλούς τρόπους. Από τη μία πλευρά οι πλήρως εξοικειωμένοι με την τεχνολογία νέοι, που θεωρούν ότι είναι πιο ευφυείς από τους μεγαλύτερους και ότι έχουν τις κατάλληλες γνώσεις για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της εποχής και από την άλλη εργαζόμενοι ηλικίας 50+, οι οποίοι ανακάλυψαν στη σωστή ηλικία τον θαυμαστό κόσμο της εξουσίας, κατέχουν θέσεις στα κέντρα λήψης αποφάσεων και λειτουργούν με ένα εντελώς διαφορετικό μοτίβο συμπεριφοράς και δράσης. Προηγείται όμως η απάντηση σε ένα άλλο, σημαντικό, ερώτημα. Είναι πρόθυμες οι δύο πλευρές να βρουν ένα κοινό πεδίο συνεννόησης σήμερα;
«Πολλά διευθυντικά στελέχη συμφωνούν ότι η προσπάθεια να συνυπάρξουν αυτές οι ομάδες, είναι μεγάλη πρόκληση. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, εκπροσωπώντας διαφορετικές γενιές, βλέπουν ο ένας τον άλλον με σύγχυση και με κάποια καχυποψία όταν αλληλεπιδρούν στο χώρο εργασίας. «Κλειδί» για την επιβίωση και την εξέλιξη σε ένα εργασιακό περιβάλλον πολλαπλών γενεών, είναι τα όσα ενώνουν και όχι αυτά που χωρίζουν τους εργαζόμενους», σχολιάζει στο o κ. Χάρης Κωνσταντινίδης, Permanent Placement & Career Transition Director του Ομίλου Adecco Ελλάδος και εξηγεί τα στοιχεία που οξύνουν την ανταγωνιστικότητα.
«Τους ζητείται να εργαστούν μαζί και να φέρουν αποτελέσματα σε μια αγορά, στην οποία συναντάμε διαφορετικές γενεές πελατών με διαφορετικές επιθυμίες, ανάγκες και προσδοκίες. Ως εκ τούτου, υπάρχει μια αναπόφευκτη, αλλά συχνά δημιουργική σύγκρουση, η οποία με την κατάλληλη αντιμετώπιση μπορεί να πάψει να είναι επιβλαβής. Αντίθετα μπορεί να αποδειχθεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις που διαθέτουν πολιτικές και στρατηγική, υπέρ της κάθε είδους διαφορετικότητας».
Το σημαντικό σε κάθε περίπτωση είναι ότι η σύγκλιση καθίσταται αναγκαία. «Ο νέος εργαζόμενος διαθέτει εξαιρετική εξοικείωση με την τεχνολογία, καθώς και διαφορετικές ιδέες και προτάσεις. Στον αντίποδα, ο έμπειρος εργαζόμενος φέρει εμπειρία και γνώση, πολύτιμα συστατικά επιτυχίας σε μια επιχείρηση. Τι πιθανότητες λοιπόν έχουμε να πετύχουμε χωρίς την απαραίτητη συνεργασία;», σημειώνει.
Αναζητώντας το «ελιξίριο», ο κ. Κωνσταντινίδης επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει τα διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας γενιάς έναντι των παλαιότερων: «Οι νέοι, σε αντίθεση με τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένους, είναι περισσότερο ανυπόμονοι, αδημονούν να λάβουν απάντηση σε οποιοδήποτε αίτημά τους, απαιτούν τη γνώση, την αναγνώριση και τη λήψη πρωτοβουλιών, ενώ την ίδια στιγμή απορρίπτουν οτιδήποτε θεωρούν ξεπερασμένο, που δεν τους προσφέρει εμπειρία και γνώση». Τους χαρακτηρίζει ωστόσο, και «μέντορες» καθώς, όπως υπογραμμίζει η τεχνολογική κατάρτισή τους, μπορεί να λειτουργήσει διδακτικά για τους μεγαλύτερους, που πιθανώς εμφανίζουν κενά σε αυτόν τον τομέα. «Για πρώτη φορά τα «παιδιά» είναι αυτά που μας διδάσκουν. Είναι αυτοί στους οποίους θα απευθυνθούμε για να μας βοηθήσουν με ό,τι συνδέεται με την καινοτόμα, ψηφιακή εξέλιξη ενός επιχειρηματικού μοντέλου», τονίζει. Άλλωστε η καινοτομία με σκοπό τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και ουσιαστικής ανάπτυξης, είναι ένα χαρακτηριστικό που ζητά, σχεδόν επιτακτικά, η παγκόσμια αγορά. «Οι νέοι θέλουν να μαθαίνουν και να μεταφέρουν τη γνώση. Δεν έχουμε παρά να το εκμεταλλευτούμε», προσθέτει.
Ο Permanent Placement & Career Transition Director της Adecco Ελλάδος, αναδεικνύει και τον ρόλο της διοίκησης στη λειτουργία του παραγωγικού μηχανισμού και τη γεφύρωση του χάσματος: «Μια ευέλικτη εταιρεία και διοίκηση, η οποία αντιλαμβάνεται τη διαφορετικότητα των γενεών έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει. Είναι σημαντικό να αντικατασταθεί το περιβάλλον στο οποίο ανθεί η καχυποψία, η έλλειψη εμπιστοσύνης και η απομόνωση, από ένα πεδίο όπου θα κυριαρχεί ο σεβασμός και η συνεργασία –οι βάσεις δηλαδή για δημιουργικότητα και εξέλιξη».
Το χάσμα γενεών στην εργασία, ασφαλώς, δεν είναι καινούργια υπόθεση. Για πρώτη φορά όμως,
τέσσερις γενιές με εντελώς διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και αξίες, δραστηριοποιούνται ταυτόχρονα στον ίδιο εργασιακό χώρο και καλούνται να συνεργαστούν αποτελεσματικά.
Πρόκειται για τη γενιά των «Βaby Βoomers» (οι γεννηθέντες μεταξύ 1946-1964), τη «Generation X» (οι γεννηθέντες μεταξύ 1965-1982) τη γενιά «Υ» (οι γεννημένοι από το 1982 και μετά) και τους πρώτους εκπροσώπους της γενιάς «Z» που βρίσκονται ήδη στις παραγωγικές ομάδες και η «απόσταση» ανάμεσά τους όλο και μεγαλώνει. Στην αγορά, αυτό είναι φανερό με πολλαπλούς τρόπους. Από τη μία πλευρά οι πλήρως εξοικειωμένοι με την τεχνολογία νέοι, που θεωρούν ότι είναι πιο ευφυείς από τους μεγαλύτερους και ότι έχουν τις κατάλληλες γνώσεις για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της εποχής και από την άλλη εργαζόμενοι ηλικίας 50+, οι οποίοι ανακάλυψαν στη σωστή ηλικία τον θαυμαστό κόσμο της εξουσίας, κατέχουν θέσεις στα κέντρα λήψης αποφάσεων και λειτουργούν με ένα εντελώς διαφορετικό μοτίβο συμπεριφοράς και δράσης. Προηγείται όμως η απάντηση σε ένα άλλο, σημαντικό, ερώτημα. Είναι πρόθυμες οι δύο πλευρές να βρουν ένα κοινό πεδίο συνεννόησης σήμερα;
«Πολλά διευθυντικά στελέχη συμφωνούν ότι η προσπάθεια να συνυπάρξουν αυτές οι ομάδες, είναι μεγάλη πρόκληση. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, εκπροσωπώντας διαφορετικές γενιές, βλέπουν ο ένας τον άλλον με σύγχυση και με κάποια καχυποψία όταν αλληλεπιδρούν στο χώρο εργασίας. «Κλειδί» για την επιβίωση και την εξέλιξη σε ένα εργασιακό περιβάλλον πολλαπλών γενεών, είναι τα όσα ενώνουν και όχι αυτά που χωρίζουν τους εργαζόμενους», σχολιάζει στο o κ. Χάρης Κωνσταντινίδης, Permanent Placement & Career Transition Director του Ομίλου Adecco Ελλάδος και εξηγεί τα στοιχεία που οξύνουν την ανταγωνιστικότητα.
«Τους ζητείται να εργαστούν μαζί και να φέρουν αποτελέσματα σε μια αγορά, στην οποία συναντάμε διαφορετικές γενεές πελατών με διαφορετικές επιθυμίες, ανάγκες και προσδοκίες. Ως εκ τούτου, υπάρχει μια αναπόφευκτη, αλλά συχνά δημιουργική σύγκρουση, η οποία με την κατάλληλη αντιμετώπιση μπορεί να πάψει να είναι επιβλαβής. Αντίθετα μπορεί να αποδειχθεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις που διαθέτουν πολιτικές και στρατηγική, υπέρ της κάθε είδους διαφορετικότητας».
Το σημαντικό σε κάθε περίπτωση είναι ότι η σύγκλιση καθίσταται αναγκαία. «Ο νέος εργαζόμενος διαθέτει εξαιρετική εξοικείωση με την τεχνολογία, καθώς και διαφορετικές ιδέες και προτάσεις. Στον αντίποδα, ο έμπειρος εργαζόμενος φέρει εμπειρία και γνώση, πολύτιμα συστατικά επιτυχίας σε μια επιχείρηση. Τι πιθανότητες λοιπόν έχουμε να πετύχουμε χωρίς την απαραίτητη συνεργασία;», σημειώνει.
Αναζητώντας το «ελιξίριο», ο κ. Κωνσταντινίδης επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει τα διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας γενιάς έναντι των παλαιότερων: «Οι νέοι, σε αντίθεση με τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένους, είναι περισσότερο ανυπόμονοι, αδημονούν να λάβουν απάντηση σε οποιοδήποτε αίτημά τους, απαιτούν τη γνώση, την αναγνώριση και τη λήψη πρωτοβουλιών, ενώ την ίδια στιγμή απορρίπτουν οτιδήποτε θεωρούν ξεπερασμένο, που δεν τους προσφέρει εμπειρία και γνώση». Τους χαρακτηρίζει ωστόσο, και «μέντορες» καθώς, όπως υπογραμμίζει η τεχνολογική κατάρτισή τους, μπορεί να λειτουργήσει διδακτικά για τους μεγαλύτερους, που πιθανώς εμφανίζουν κενά σε αυτόν τον τομέα. «Για πρώτη φορά τα «παιδιά» είναι αυτά που μας διδάσκουν. Είναι αυτοί στους οποίους θα απευθυνθούμε για να μας βοηθήσουν με ό,τι συνδέεται με την καινοτόμα, ψηφιακή εξέλιξη ενός επιχειρηματικού μοντέλου», τονίζει. Άλλωστε η καινοτομία με σκοπό τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και ουσιαστικής ανάπτυξης, είναι ένα χαρακτηριστικό που ζητά, σχεδόν επιτακτικά, η παγκόσμια αγορά. «Οι νέοι θέλουν να μαθαίνουν και να μεταφέρουν τη γνώση. Δεν έχουμε παρά να το εκμεταλλευτούμε», προσθέτει.
Ο Permanent Placement & Career Transition Director της Adecco Ελλάδος, αναδεικνύει και τον ρόλο της διοίκησης στη λειτουργία του παραγωγικού μηχανισμού και τη γεφύρωση του χάσματος: «Μια ευέλικτη εταιρεία και διοίκηση, η οποία αντιλαμβάνεται τη διαφορετικότητα των γενεών έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει. Είναι σημαντικό να αντικατασταθεί το περιβάλλον στο οποίο ανθεί η καχυποψία, η έλλειψη εμπιστοσύνης και η απομόνωση, από ένα πεδίο όπου θα κυριαρχεί ο σεβασμός και η συνεργασία –οι βάσεις δηλαδή για δημιουργικότητα και εξέλιξη».
