Με μια πραγματικά κίνηση εντυπωσιασμού το υπουργείο Μεταφορών στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση θα θεσπίσει μέγιστο όριο ηλικίας των κυκλοφορούντων οχημάτων, θα δώσει κίνητρα για την αντικατάσταση των παλαιών αυτοκινήτων και θα ενισχύσει την ηλεκτροκίνηση αλλά όλα τα παραπάνω από το… 2027!
Τα εν λόγο «πυροτεχνήματα» σύμφωνα με στελέχη της αγοράς αποτελούν μέρος των προεκλογικών δεσμεύσεων ενόψει των εκλογών και βέβαια το χρονοδιάγραμμα με εκκίνηση το 2027 σίγουρα προβλημάτισε αρκετούς καθώς η Ελλάδα έχει γίνει το… παλιατζίδικο της ΕΕ με δεκάδες χιλιάδες εισαγωγές από παλιά οχήματα που αγοράζονται έναντι πινακίου φακής και στη συνέχεια πωλούνται με γυρισμένα χιλιόμετρα.
Αλλά από τη στιγμή που το ίδιο το κράτος αναιρεί τα λεγόμενά του είναι σχεδόν απίθανο να συμβούν όλα αυτά που περιγράφονται το 2027 στην Ελλάδα.
Άλλωστε ένα σωστό πράγμα που πήγε να κάνει το υπουργείο Μεταφορών και αφορούσε στο κόψιμο των αυτοκινήτων με γυρισμένα χιλιόμετρα «τροποποιήθηκε» τελικά πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου και πλέον κόβονται μόνο τα οχήματα που έχουν ανακολουθία χιλιομέτρων σε σχέση με τον προηγούμενο έλεγχο και όχι στο σύνολο των ελέγχων!
Ωστόσο στόχος είναι η αντιμετώπιση ενός σηµαντικού προβλήµατος των οδικών µεταφορών στην Ελλάδα που σχετίζεται µε τον µέσο όρο ηλικίας των οχηµάτων, ο οποίος στα σηµερινά επίπεδα κατατάσσει τη χώρα µας ψηλά στη λίστα µε τους πιο γερασµένους στόλους στην Ευρώπη.
Η δέσµη µέτρων, που έρχεται λίγο καιρό µετά τις προτάσεις κινήτρων για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης, περιλαµβάνει προτάσεις οι οποίες κατηγοριοποιούνται στις εξής τρεις βασικές κατηγορίες µε χρονοδιάγραµµα το 2027 και το 2037:
Περιορισµοί στην ηλικία εισαγοµένων οχηµάτων παντός τύπου, καθώς επί του παρόντος δεν υπάρχει όριο στην ηλικία των οχηµάτων που εισάγονται στη χώρα. Υπάρχει µόνο πρόβλεψη µέγιστης ηλικίας 15 ετών για εισαγόµενα µεταχειρισµένα λεωφορεία. Ετσι, προτείνεται να συµφωνηθεί ένα προοδευτικό χρονοδιάγραµµα περιορισµού της ηλικίας για τα εισαγόµενα οχήµατα ανά τύπο τόσο για το 2027 όσο και για το 2037.
Σύστηµα bonus malus µέσω φόρων και κινήτρων ανά ζεύγη, δηλαδή µεταξύ παλαιών και νέων οχηµάτων και ρυπογόνων και «καθαρών» οχηµάτων παντός τύπου. Και αυτό γιατί, όπως επισηµαίνεται, υπάρχει έλλειψη διαφοροποιηµένων κινήτρων για τις δύο αυτές κατηγορίες. Στο πλαίσιο αυτό, οι µελετητές συνιστούν τον προσδιορισµό ενός προοδευτικού προγράµµατος κινήτρων/εκπτώσεων/φόρων/τελωνειακών δασµών ανά τύπο οχήµατος, τύπο καυσίµου και ηλικία και για τους δύο ορίζοντες (2027 και 2037).
Καθιέρωση κλίµακας µέγιστων ορίων ηλικίας ή/ και επιπέδου εκποµπών για όλα τα οδικά οχήµατα. Σήµερα δεν υπάρχει όριο στην ηλικία των οχηµάτων που κυκλοφορούν στη χώρα µε την εξαίρεση των λεωφορείων, για τα οποία έχει καθοριστεί µέγιστο όριο τα 27 χρόνια.
Η πρόταση εστιάζει στον καθορισµό µερικής ή ολικής απαγόρευσης ανάλογα µε την ηλικία ή/και το επίπεδο εκποµπών των οχηµάτων, καθώς και στον ορισµό ενός προοδευτικού χρονοδιαγράµµατος περιορισµού της ηλικίας ανά τύπο οχήµατος. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) για το 2018, ο µέσος όρος ηλικίας των επιβατικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα έφτανε τα 15 χρόνια, όταν ο ευρωπαϊκός µέσος όρος βρισκόταν στα 10,5. Αντίστοιχα, ο µέσος όρος ηλικίας των φορτηγών ως 3,5 τόνους ήταν 18,3 έτη και των βαρέων οχηµάτων άνω των 3,5 τόνων τα 20,9 χρόνια.
Ανανέωση του στόλου
Ως προς τα επαγγελµατικά οχήµατα, στο Σχέδιο επισηµαίνεται πως «υπάρχει επείγουσα ανάγκη να επιτευχθεί η ανανέωση του (εσωτερικού) στόλου επαγγελµατικών οχηµάτων. Ταυτόχρονα, οικολογικοί και οικονοµικοί λόγοι απαιτούν ανανέωση του στόλου οχηµάτων ιδιωτικής χρήσης».
Στην κατεύθυνση αυτή τα υπουργεία Μεταφορών και Οικονοµίας έχουν ήδη εντάξει στις προσκλήσεις του Επιχειρησιακού Προγράµµατος ΕΠΑνΕΚ – ΕΣΠΑ 2014-2020 τη συγχρηµατοδότηση της µετατροπής του κινητήρα των επαγγελµατικών οχηµάτων, σε κινητήρα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.
Συγκεκριµένα, προβλέπονται η προµήθεια αυτοκινούµενων οχηµάτων αµιγώς επαγγελµατικής χρήσης για την κάλυψη των αναγκών της επιχείρησης και η µετατροπή κινητήρα επαγγελµατικού ή µεικτής χρήσης πετρελαιοκίνητου/ βενζινοκίνητου οχήµατος σε κινητήρα διπλού καυσίµου πετρελαίου/βενζίνης – φυσικού αερίου. Η συγχρηµατοδότηση για µετατροπή του κινητήρα µπορεί να φθάσει σε ποσοστό 65% και έως 12.000 ευρώ, ανάλογα µε τα κριτήρια επιλεξιµότητας.
