Η νέα ρύθμιση των 120 δόσεων είναι «ανοιχτή» σε όλους όσους χρωστούν ασφαλιστικές εισφορές στα ταμεία, με μοναδική εξαίρεση τις περιπτώσεις των οφειλετών οι οποίοι έχουν ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης της οφειλής τους και στον νόμο 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Αυτό ξεκαθαρίζει ο αρμόδιος υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, Αναστάσιος Πετρόπουλος, ο οποίος μάλιστα επισημαίνει ότι ειδικά για τις επιχειρήσεις και τους εργοδότες που οφείλουν εισφορές στο πρώην ΙΚΑ και επιθυμούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση θα ισχύσουν τα εξής: «Για τους οφειλέτες εργοδότες που θα ενταχθούν στη ρύθμιση προβλέπεται
έκπτωση 100% στις προσαυξήσεις σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης της κύριας οφειλής και έκπτωση 50% σε περίπτωση τμηματικής καταβολής σε έως 120 δόσεις, με κατώτατη μηνιαία δόση 50 ευρώ».
Αναφερόμενος στο νέο νομοσχέδιο για τη ρύθμιση των χρεών ο κ. Πετρόπουλος επεσήμανε ότι κατά τη διάρκεια της συζήτησης του προϋπολογισμού του 2019 είχε πει στη Βουλή ότι «τον Απρίλιο θα κάνουμε αυτές τις ρυθμίσεις» και όπως τόνισε «αυτό θα γίνει».
Το «άνοιγμα» της νέας ρύθμισης και σε όσους οφειλέτες βρίσκονται ήδη στις τρεις προηγούμενες ρυθμίσεις σημαίνει ότι μπορούν να ενταχθούν σε αυτή 126.956 επιπλέον οφειλέτες, οι οποίοι σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών έχουν ήδη «ενεργές ρυθμίσεις» και χρωστούν 2,1 δισ. ευρώ (3η Έκθεση ΚΕΑΟ 2018). Μάλιστα, στο άρθρο 9 του πολυαναμενόμενου νομοσχεδίου που θα έρθει στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα, αναφέρεται ρητά ότι «στη ρύθμιση του παρόντος υπάγεται υποχρεωτικά και το υπολειπόμενο ποσό οφειλής που έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, η οποία είναι σε ισχύ. Στην περίπτωση αυτή επέρχεται απώλεια των διευκολύνσεων των προηγούμενων ρυθμίσεων».
Τα δύο κρίσιμα άρθρα της ρύθμισης οφειλών
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει συνολικά 86 άρθρα τα οποία αφορούν οφειλέτες, εργαζόμενους και ασφαλισμένους, οι οποίοι λαμβάνουν συντάξεις χηρείας, οι οποίες αυξάνονται στο 70% της αναπλήρωσης της σύνταξης του θανόντος από το 50% που είναι σήμερα. Τα δύο κρίσιμα άρθρα του νομοσχεδίου που αφορούν τη ρύθμιση των οφειλών είναι τα άρθρα 3 και 9, τα οποία προβλέπουν τα εξής:
1. Το σύνολο των οφειλών προς όλα ανεξαιρέτως τα ασφαλιστικά ταμεία που δημιουργήθηκαν έως και 31.12.2018, θα ενταχθούν στη νέα ρύθμιση έπειτα από αίτηση του οφειλέτη.
2. Στη νέα ρύθμιση των 120 δόσεων μπορούν να ενταχθούν νομικά - φυσικά πρόσωπα, δηλαδή ιδιώτες, ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι, βιοτέχνες, δικηγόροι, μηχανικοί, γιατροί, αγρότες κ.τ.λ. ανεξάρτητα από τη διακοπή της επιχειρηματικής δραστηριότητας ή την αλλαγή της ιδιότητας, λόγω της οποίας δημιουργήθηκε το χρέος προς τα ταμεία (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ).
Ποιες οφειλές δεν μπορούν να υπαχθούν στη νέα ρύθμιση
Στις νέες ρυθμίσεις δεν μπορούν να ενταχθούν, σύμφωνα με το υπό κατάθεση νομοσχέδιο, οι εξής περιπτώσεις οφειλετών και χρεών:
α) οι οφειλές προς τα ταμεία για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση του ν. 4469/2017.
β) επίσης, εάν υπάρχει εκκρεμότητα στη διαδικασία υπαγωγής οφειλών προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης στη ρύθμιση του ν. 4469/2017, η υπαγωγή στη νέα ρύθμιση των 120 δόσεων είναι δυνατή μόνο αν ο οφειλέτης παραιτηθεί από τη συγκεκριμένη διαδικασία μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του για την υπαγωγή του στη ρύθμιση των 120 δόσεων του νέου νόμου
και γ) για οφειλές για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση του ν. 3869/2010. Σε αυτή την περίπτωση εάν εκκρεμεί διαδικασία υπαγωγής οφειλών προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης στη ρύθμιση του ν. 3869/2010, η υπαγωγή στη ρύθμιση του παρόντος είναι δυνατή μόνο αν ο οφειλέτης παραιτηθεί από την εν λόγω διαδικασία μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση του παρόντος.
H ένταξη στις 120 δόσεις όσων ήδη είναι σε παλιές ρυθμίσεις
Δύο είναι τα κρίσιμα θέματα για όσους οφειλέτες έχουν ήδη χρέη στα ταμεία από προηγούμενες ρυθμίσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ, σε προηγούμενες ρυθμίσεις, δηλαδή σε νόμους προηγούμενων ετών που ρύθμιζαν ασφαλιστικές οφειλές βρίσκονται σήμερα οι εξής κατηγορίες οφειλετών: α) στη ρύθμιση των 100 δόσεων του νόμου 4321/2015 υπάρχουν 63.782 οφειλέτες με χρέος 1,5 δισ. ευρώ, β) στη ρύθμιση του νόμου 4305/2014 υπάρχουν 7.785 οφειλέτες με οφειλή 85,9 εκατ. ευρώ και γ) στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων του νόμου 4153/2013 υπάρχουν 55.389 οφειλέτες με χρέος 524,3 εκατ. ευρώ. Το νομοσχέδιο προβλέπει με το άρθρο 9 ότι στο νέο σχήμα των 120 δόσεων εντάσσεται υποχρεωτικά και το ποσό που δεν έχει εξοφληθεί ακόμη από τις προηγούμενες ρυθμίσεις. Μάλιστα, υπάρχει η πρόβλεψη πως ακόμη κι αν βρίσκεται σε εκκρεμότητα η διαδικασία ένταξης των οφειλών στον νόμο του εξωδικαστικού μηχανισμού ή των υπερχρεωμένων, ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμεί, να ενταχθεί στη νέα ρύθμιση των 120 δόσεων. Επισημαίνεται ότι στη νέα ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν φυσικά πρόσωπα, δηλαδή ιδιώτες, καθώς και νομικά πρόσωπα, δηλαδή εταιρείες και επιχειρήσεις. Μάλιστα, οι επιχειρήσεις μπορούν να ενταχθούν ανεξάρτητα από το εάν συνεχίζουν τη λειτουργία τους ή την έχουν διακόψει. Σύμφωνα με τον κ. Πετρόπουλο, «πριν από το Πάσχα θα ψηφιστεί η νέα ρύθμιση των ασφαλιστικών οφειλών σε έως 120 δόσεις και θα είναι έτοιμη να λειτουργήσει, στη συνέχεια, η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα».
Τι αλλάζει στις συντάξεις χηρείας
* Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ευεργετικές διατάξεις για τις συντάξεις χηρείας, σύμφωνα με τις οποίες καταργούνται οι ηλικιακοί περιορισμοί στην καταβολή των συντάξεων χηρείας και αυξάνεται το ποσοστό αναπλήρωσης της σύνταξης χηρείας στο επίπεδο του 70%. Συγκεκριμένα προβλέπεται:
* Οι συντάξεις χηρείας (θανάτου) καταβάλλονται στους επιζώντες δικαιούχους συζύγους ανεξάρτητα από την ηλικία τους, ακόμη κι αν έχουν περάσει τρία χρόνια από τον θάνατο του εκλιπόντος συζύγου.
* Αυξάνεται το ποσοστό της σύνταξης στο 70% της σύνταξης του θανόντος από το 50% που ίσχυε με τον νόμο Κατρούγκαλου.
* Η σύνταξη θανάτου χορηγείται στα παιδιά μέχρι τα 24 έτη, ανεξάρτητα από το εάν σπουδάζουν ή όχι.
* Οι διατάξεις για τις συντάξεις χηρείας θα ισχύσουν από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και θα αφορούν όχι μόνο τις μελλοντικές συντάξεις, αλλά και εκείνες που εκδόθηκαν μετά τις 13 Μαΐου του 2016, όταν τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος Κατρούγκαλου.
* Τέλος, δίνεται ασφαλιστική ικανότητα, δηλαδή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στα παιδιά που δικαιούνται σύνταξη θανάτου, μέχρι να συμπληρώσουν το 35ο έτος της ηλικίας τους και όχι μέχρι το 24ο που ισχύει έως σήμερα.
